بررسی صفات کمی و کیفی و حساسیت به بیماری های ویروسی هیبریدهای ذرت دانه ای در تاریخ های کاشت مختلف کشت دوم در اصفهان

تاریخ کاشت از طریق تغییر مقدار ماده خشک، تعداد ردیف دانه در بلال ، تعداد دانه در ردیف بلال، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و بلال، پروتئین دانه، فسفر دانه و میزان شیوع بیماری های ویروسی بر عملکرد و خصوصیات کیفی ذرت دانه ای تاثیر می گذارد. انتخاب تاریخ کاشت و هیبرید مناسب از جمله فاکتورهای مدیریتی مهم جهت بهبود عملکرد و کیفیت ذرت دانه ای می باشد. به منظور تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت، مطالعه ای در سال زراعی 87 – 1386 در مزرعه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان انجام گرفت. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید و تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی و هیبرید به عنوان فاکتور فرعی منظور گردیدند. خصوصیات رویشی و زایشی در پنج مرحله شامل مراحل از کاشت تا سبز شدن، از کاشت تا ظهور گل تاجی، از کاشت تا ظهور دانه گرده، از کاشت تا کاکل دهی و از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک و صفات مؤثر بر عملکرد و کیفیت ذرت دانه ای مورد بررسی قرار گرفت. از نظر درجه روز – رشداز کاشت تا زمان سبز شدن، بین هیبریدها و تاریخ های کاشت مورد مطالعه تفاوت محسوسی مشاهده نشد ولی هیبرید ksc 704 در تاریخ کاشت اول بیشترین درجه روز – رشد را برای طی مراحل مختلف نمو به خود اختصاص داد. هیبرید ksc 500 با 6/31 تن در هکتار و هیبرید ossk 713 با 6/48 تن در هکتار، بیشترین عملکرد رادر تاریخ های کاشت دوم و سوم به خود اختصاص دادند. بالاترین تعداد ردیف دانه در بلال مربوط به هیبرید ksc 320 در تاریخ کاشت اول و سوم بود و هیبریدهای ksc 700 ، ossk 713، ossk 552 و bc 404 بالاترین تعداد دانه در ردیف بلال را در تاریخ های کاشت اول و دوم به خود اختصاص دادند. بیشترین وزن هزار دانه مربوط به هیبرید bc 404 در تاریخ کاشت اول و دوم بود. هیبرید ksc 704 بالاترین ارتفاع بوته و بلال را در تاریخ کاشت سوم داشت. بیشترین میزان پروتئین در دانه های حاصل از تاریخ کاشت سوم وجود داشت در صورتی که همه هیبریدها غیر از ksc 320 در یک سطح قرار داشتند. هیبرید ksc 500 نیز در تاریخ کاشت سوم دارای بیشترین مقدار فسفر بود. کمترین درصد بوته و بلال بیمار در هیبرید ossk 713 در تاریخ کاشت سوم مشاهده شد. نهایتا با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایش هیبرید ossk 713 و تاریخ کاشت دوم در شرایط آب و هوایی اصفهان برای حصول حداکثر عملکرد و هیبرید ksc 500 برای کیفیت مناسب ذرت دانه ای توصیه می شود.